SEMİNERLERDEN KÜÇÜK NOTLAR...(Sınavda çıkabilir;)

MÜZİKTE KULLANDIĞIMIZ SESLERİN TEMEL ÖZELLİKLERİ


Yaşantımız boyunca pek çok ses duyarız. Bu sesleri insanlar, hayvanlar, çalgılar, makineler çıkarır. Ses, cisimlerin titreşmesinden oluşur. Sesin oluştuğu cisme, SES KAYNAĞI denir. Ses kaynağından çıktıktan sonra havaya yayılır ve kulağımıza kadar gelir. Kulağımıza gelen ses, iç kulaktaki sinirler yoluyla beyne iletilir ve işitme meydana gelir.


MÜZİKTE KULLANDIĞIMIZ SESLER

SÜRE : UZUNLUK VE KISALIK
YÜKSEKLİK : İNCELİK VE KALINLIK
GÜRLÜK : HAFİFLİK VE KUVVETLİLİK
TINI : BİR SESİ DİĞER SESTEN AYIRAN ÖZELLİK

1 / SÜRE :UZUNLUK , KISALIK

• Sesin zaman içerisindeki uzunluk, kısalık durumuna süre denir. Şarkı söylerken bazı sesleri uzun, bazılarını da kısa sürede söyleriz.
• Örneğin, telefonun meşgul sesi uzun, saatin tik tak sesleri ise kısa sürelidir


2 – YÜKSEKLİK :İNCELİK KALINLIK

• Konuşurken ve şarkı söylerken sesleri hep aynı incelikte veya kalınlıkta çıkarmayız. Bazen sesimizi inceltir, bazen kalınlaştırırız.
• Örn: Annemizin sesi mi daha kalın, babamızın sesi mi ?
• İşte, sesin incelik kalınlık özelliğine sesin yüksekliği denir.

3 / GÜRLÜK :HAFİFLİK KUVVETLİLİK-

• Sesin hafiflik ve kuvvetlilik durumuna gürlük denir.
• Örneğin, uzaktaki birini çağırmamız gerektiğinde sesimiz gür çıkar. Başkasının duymasını istemediğiniz sözü söylerken (Fısıltı gibi), sesiniz hafif çıkar
• Müzikte de sesin bu özelliğinden faydalanırız. Sözgelimi bir marş okurken kuvvetli gürlükte söyleriz, ama bir anne çocuğuna ninni okurken hafif gürlükte söyler.


• BAĞIRMAK, ŞARKI SÖYLEMEK DEĞİLDİR !!!

4 / TINI :BİR SESİ DİĞER SESTEN AYIRAN ÖZELLİK

• Duyduğumuz seslerin hepsi aynı değildir. Bu sesleri çıkaran varlıklar da (İnsanlar, hayvanlar, çalgılar) farklıdır. İşte seslerin bu farklılığının sebebi sesi çıkaran varlıktan, cisimden kaynaklanır.
• Sesin bu farklılığına sesin TINI’sı diyoruz.
• Örneğin tanıdığımız kişilerin yüzlerini görmesek de onu sesinin tınısından tanıyoruz.

HADİ CEVAPLAYALIM…


• Bir küçük oyun oynayalım mı?

• Sınıfta bir öğrenci tahtaya kalkar. Yüzünü tahtaya döner. Öğretmen oturan öğrencilerden birinin yanına gider. Ona “Hadi bakalım tahtadaki arkadaşına merhaba! de” der. Tahtadaki öğrenci sesinin tınısından merhaba diyenin kim olduğunu bulmaya çalışır.

* * * * * * * *

* Sesin kalın ya da ince oluşu titreşen nesnenin frekansına (saniyedeki titreşim sayısına) bağlıdır.Frekans arttıkça ses incelir, azaldıkça ses kalınlaşır.

*Sesin gürlüğü ise o titreşimin genişliğine bağlıdır.Titreşimin şiddeti arttıkça sesin gürlüğüde artar. Titreşimin şiddeti azaldıkça sesin gürlüğüde azalır.

*Çalgılar saniyede 440 titreşimli bir sese göre akort edilir.

*Bir sesin en iyi yankılanma süresi 1 ile 2,5 sn.dir. Ses emici panolarla ses azaltılıp ya da çoğaltılabilir.

*Notanın işlevi

1- Sesin yükseklik
2- Sesin uzunluk , kısalık sürelerini gösterir.

Nota sözcüğü müziksel bağlamında 3 ayrı anlam içerebilir

1- Bir tek ses 2- Bir müziksel sesin yazılışı 3- (seyrek olarak) Piyanodaki ya da başka bir çalgıdaki tuş.

Notaların yazılışı

3.çizgiden aşağı yazılan notaların sapları yukarıya doğru
3.çizgiden yukarı yazılan notaların sapları aşağı doğru
3.çizgi üstünde yazılan notaların sapları her iki tarafa da çekilebilir

İçinde sözlerinde yer aldığı bir şarkının notaları yazılırken genellikle her heceye ait notayı ötekilerden ayrı ( sapları birleştirmeden) yazılır.

* Zamanlar arası simetrinin kaldırılmasıyla oluşan yani asimetrik vurgu düzeni ile kurulan ölçülere “aksak ölçüler” denir.

Heterefoni, (Yun.): Yakınlık ve uygunluk bulunmayan seslerin üst üste gelişi.

Entenasyon: Akort tutturma (Ayrıntı Müziğe giriş kitabında :D )